p birlik

life energies • social motives • caring communities

PERSPECTIVES

"ALS ER VERDRIET IS, MAAKT DELEN MINDER. ALS ER BLIJDSCHAP IS MAAKT DELEN MEER."

- Gesprek verenigingsbestuur Birlik, Bloemhof –

Birlik is een Turkse vereniging in Bloemhof met een belangrijke sociaal-maatschappelijke functie voor verschillende leeftijdsgroepen binnen de lokale Turkse gemeenschap. “Het eerste doel is meer jongens en meisjes binnenhalen en hen helpen hun eigen pad te vinden. Samenwerking tussen de twee culturen…burger worden. Maar ook voor ouderen zijn wij belangrijk”.

Werkloosheid

De wijk heeft het moeilijk, zo ziet het verenigingsbestuur. “Iedereen klaagt. Mensen komen niet aan het werk. Ik zelf ben 45 en als ik vandaag ontslagen word ziet mijn toekomst er ook somber uit. Mijn zoon is 23, begon op het gymnasium maar wilde geen Latijn dus is naar het Atheneum gegaan. Gestopt met zijn studie, solliciteert zich suf maar ook hij komt niet aan het werk. Ik begrijp niet waarom hij gestopt is, vraag hem ook: ‘jij bent een slimme jongen, je hebt de capaciteit, waarom maak je er niet iets van? Nog drie jaar op school zitten… Ik maak me zorgen om hem, de perspectieven zijn niet zo rooskleurig. Maar, hij rookt tenminste niet, heeft geen nachtleven….”

Jongeren

Bij nogal wat andere jongens in de wijk is dat anders. Velen hangen ’s avonds laat en ’s nachts op straat, waar ze in een hele andere wereld terechtkomen. “Er zijn veel groepen en ze beïnvloeden elkaar in de verkeerde richting. Deze jongens zijn een makkelijke prooi, vooral voor soft-en harddrugshandelaren. Die lopen een beetje popie jopie te doen tegen ze; ‘ik heb Nikes, een auto onder m’n kont..’. Zo worden ze verleid. Snel geld maken. Zeker in deze tijd waar ze geen werk vinden en van school af zijn gegaan. Ze voelen zich min of meer gedwongen die kant op te gaan en daar willen wij ze voor behoeden.”

Ouders geen grip

De bestuursleden vertellen dat ouders veelal grip verloren hebben. “Zij zijn meestal ook werkloos, verkeren in een moeilijke situatie en zijn wanhopig omdat ze geen vat meer hebben op die kinderen. Maar ook die oude mensen die hier niet weg zijn te slaan en hier iedere dag vijf keer komen voor gebed; zelfs hun zonen, die zie je niet. Dan vraagt zo’n oude man aan ons om hulp, om zijn zoon wat aandacht te geven zodat hij die anderen de rug toekeert.” Het gaat dan ook niet alleen om jongeren waar mensen zorgen over hebben maar ook volwassenen. “De échte problemen komen na hun achttiende. Daarvoor is er nog enigszins controle.” De imam gaat langs bij mensen die via deze weg in de gevangenis terecht zijn gekomen. “Om te kijken of ze weer op het goede pad kunnen komen.”

Eerste generatie ouderen

Ook ouderen in de wijk voelen zich in toenemende mate wat verloren. “Zij spreken geen Nederlands, zijn vaak analfabeet en voelen zich niet altijd fijn in een buurthuis. Ze komen hier bij het minste of geringste langs, met een brief, een vraag. Dan praten we erover onder het genot van een kop thee. Steeds meer ouderen raken in een isolement. Geen hobby’s, geen sociaal leven, ze kunnen hun ei niet kwijt. En er zijn dus ook oude mensen die geen controle meer hebben over hun volwassen kinderen en zich daar zorgen om maken.”

Een nieuw pand in de buurt

Birlik is vanwege de toenemende behoefte inmiddels behoorlijk uit haar jasje gegroeid. Het bestuur is dan ook al jaren op zoek naar een ruimer gebouw en hoopt dat de ontwikkeling van de Kindercampus hier op enige wijze ruimte voor biedt. Het gebouw op de Asterstraat zou voor hen bijzonder geschikt zijn. Het huidige pand heeft de vereniging in eigendom, huisvesting wordt gefinancierd dankzij bijdragen vanuit de lokale gemeenschap. “Zodra we weten naar welk gebouw we kunnen, kunnen we geld gaan inzamelen. We staan echt te springen om meer ruimte. Al jaren. Een ruimer pand, hier in de buurt. Niet daarbuiten, dan mag je helemaal opnieuw beginnen, zijn we alle verbindingen kwijt. Hier ligt alles.”

Plek voor meerdere groepen

Het bestuur zoekt een pand waar groepen gelijktijdig terechtkunnen, zonder elkaar in de weg te lopen. De vrouwenvereniging Safak heeft en behoudt graag een eigen ruimte en daarnaast zien ze dat jongeren en ouderen niet altijd even goed samen gaan. “De jongeren gaan daarom nu weer de straat op. We willen heel graag een ruimte waar je een tafeltennistafel neer kunt zetten, een biljart. Gewoon recreatieve dingen. Dan kunnen we ze goed opvangen. Het is heel belangrijk dat ze bij ons in het pand zijn. Ergens anders wordt het een zooitje, dat toeziend oog is echt nodig.” Ze leggen uit dat ze vanuit die ontspannen setting veel makkelijker relaties kunnen ontwikkelen en jongeren verder kunnen helpen.

Daarnaast denken ze na over de ouderen. Het liefst zoeken ze een gebouw waar een (ruimer) theehuis en gebedsruimte op de begane grond gepositioneerd kunnen worden, daar waar ouderen –ook zij die slecht ter been zijn- nu trappen moeten lopen.

Van grote waarde zou een gebouw zijn waar mensen ook huwelijksfeesten kunnen geven, want bruiloftslocaties zijn er niet in de wijk en doorgaans erg prijzig. “Als wij een goed pand zouden hebben met een grote ruimte dan kunnen we die beschikbaar stellen aan mensen. Voor een bruiloftslocatie vragen partijen vaak zo 10.000 euro.” In gevallen waar dit bedrag niet op te brengen is springt de gemeenschap bij. “Bruiloft en geen geld? We halen geld op en iemand hoeft niet naar de bank. Komt regelmatig voor hoor, dat de vader van de jongen geld te kort heeft.”

Mensen een thuis geven

Birlik vindt het belangrijk om mensen een gevoel van samen en thuis te geven. “We kunnen ook thuis bidden. Maar ons doel is mensen samen te brengen. Bij elkaar. We hebben een uitdrukking:’ als er verdriet is, maakt delen minder. Als er blijdschap is maakt delen meer.’ Ik kan thuis luxe eten, maar dan heeft het geen smaak. Als ik met vrienden eet, krijgt het smaak.” Gemeenschapszin is sterk aanwezig. “Een brood voor één persoon is ook genoeg voor twee mensen. En kan ook genoeg zijn voor drie mensen. Dát is ons belangrijkste doel, niet machtig worden. We voelen ons sterk als we bij samen komen. Daarmee bied je het hoofd aan financiële problemen, psychosociale problemen.”

Samenwerking gemeente

De vereniging vindt het soms moeilijk dat sommige organisaties aanzienlijke subsidies krijgen met wat ze ‘mooie verhalen’ noemen en zij zelf een cruciale rol vervullen binnen de gemeenschap en met moeite samenwerking met de gemeente voor elkaar krijgen. “Ik zit inmiddels drie jaar in het bestuur en naar mijn mening is de samenwerking met de gemeente niet zo denderend. Ik had daar meer van verwacht. Meer hulp, meer advies. Bijvoorbeeld wanneer wij een ander pand zoeken. Zijn we al jaren mee bezig. Denk mee, kom met oplossingen. We hebben nog steeds geen licht in de tunnel en dat vind ik jammer.”

Voor subsidies komen ze sinds een aantal jaren niet meer in aanmerking. “Bezuinigingen zeggen ze.” Wat ook mee lijkt te spelen is het gegeven dat Birlik zich primair op de Turkse gemeenschap richt. “In gesprekken met de deelgemeente kwam wel ter sprake dat we ons meer moeten richten op de totale gemeenschap. En dat is zeker onze bedoeling, maar mensen hier zoeken hun eigen cultuur op. Dat trekt nou eenmaal. Maar iedereen is welkom. Zo zijn er wel Somaliërs die binnenkomen, die voelen zich hier thuis. En ja, we richten ons vooral op de Turkse gemeenschap in de wijk. Maar die gemeenschap is hier ook heel groot!”

Als een boot gaat zinken, zinken wij ook

Het bestuur maakt zich zorgen over de huidige ontwikkelingen die ze in de wijk en samenleving waarnemen. “Ik kan jongens opnoemen die blijven solliciteren en niet worden uitgenodigd. “Vroeger was het taalachterstanden maar dat is niet meer zo, deze jongens zijn hier geboren. Dus wat is er nu anders? Laatst eentje; HBO, zoveel brieven…Tot hij zich Hans van der Beek noemde. Bij hetzelfde bedrijf, met hetzelfde c.v. Toen werd hij wel uitgenodigd. Als je daar empathisch naar kijkt dan begrijp je wel dat hij daar boos van wordt. Zo maak met je met je eigen hand vijanden.”

Identiteit

Birlik ziet juist de binding met de Turkse cultuur als cruciaal element in identiteitsvorming van jongeren. Tegelijkertijd geven ze aan graag onderdeel te zijn van de Nederlandse samenleving, met alle rechten en plichten die daarbij komen. “Als een boot gaat zinken, zinken wij ook. Wij leven hier, wij gaan niet terug naar ons land. Onze ouders zijn gekomen als boom, maar die ene boom is een bos geworden. Wij willen hier blijven maar wel onze cultuur kunnen behouden. Niet assimileren maar wel integreren en participeren in deze maatschappij.” Jongeren zonder identiteit verliezen al snel een doel in hun leven, zo geven ze aan. “Als mensen hun cultuur vergeten, krijgen ze een identiteitscrisis. Dat is voor ons zo belangrijk. Ik heb het zelf ervaren toen ik bij gedetineerden langsging. Veel zijn het ‘ik’ vergeten, weten niet wie ze zijn. Geen identiteit betekent geen doel. Het gaat erom dat je weet wie je bent en wat je verantwoordelijkheid is binnen deze maatschappij. Dood je iemand, dan dood je de mensheid. Red je iemand, dan red je de mensheid. Jongeren die hun identiteit verliezen, verliezen zichzelf en dan kun je niet functioneren.”

Goede mensen, goede wegwijzers

Birlik investeert dan ook intensief in kinderen en jongeren om in deze complexe wereld hun weg te vinden. Ieder weekend hebben ze ongeveer 200 à 300 in het pand. “Voor bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding of Koranles.. Ik zelf heb zelf pas de Koran geleerd na mijn twintigste en dat kan ook later. Het gaat eerst om de goede weg. Het ‘wie ben ik’. Goede mensen, goede wegwijzers.” De vereniging doet ook het nodige om kinderen en jongeren voor te lichten over vakgebieden waar op termijn wel werk is. “Dan laten we vacatures zien en kijken we wat voor studie daar bij past.” Dergelijke activiteiten kunnen ze met meer ruimte beter vormgeven.

Gelijkwaardigheid

De recentelijke landelijke discussie heeft mensen geraakt, zo vertellen ze. “Alle nationaliteiten hebben goede en slechte mensen. “Denk aan een waterdam. Als er een klein gaatje is in de dam, kan de dam breken. Eerst voor de Marokkanen een klein gaatje. Daarna de Turken. We zitten er met z’n allen in.” … “Wij horen van organisaties waar mensen zeggen, ‘ik ga Jihad voeren, ik heb mijn rechten niet gekregen. Daar zijn wij als organisatie helemaal tegen. Minder Marokkanen? Minder Turken? Het kan. Vijanden kun je altijd krijgen, maar belangrijker zijn vriendschappen.” Binnen de Turkse gemeenschap leeft het gevoel dat gelijkwaardigheid in termen van kansen in het huidige klimaat niet vanzelfsprekend is. “Wij willen graag gelijke kansen…of nee…wij willen zestig procent kans. Met zestig procent kans zijn wij gelukkig.”

"Als er verdriet is, maakt delen minder. Als er blijdschap is maakt delen meer."

gesprek verenigingsbestuur Birlik, Bloemhof

Twee jongetjes op hun sokken

een beeld

Het verloren gaan van complexiteit en nuance als basis voor populisme (video)

vraaggesprek met Nelleke Noordervliet n.a.v. kameropera ‘Het Ware Geweld’.

Jongens als troonopvolgers

gesprek met een innovatief jongerenwerker

“Mijn neef wilde ineens naar Syrië"

gesprek met een taxichauffeur

“Het zijn stuk voor stuk straatkinderen. Ze lossen problemen ook echt anders op.”

gesprek met een leerkracht die de overstap maakte van een school in Rotterdam Noord naar Zuid