JONGENS ALS TROONOPVOLGERS

- Gesprek met een innovatief jongerenwerker -

 

“Ik zie het zo vaak. Marokkaanse jongens die zo graag iets willen zijn of bij iemand willen horen. I. was daar één van. Zestien jaar. Een moeilijk gezin. Ik kwam hem tegen hier in de buurt. Hij hing daar met een groep vrienden rond. Zei dingen als: ‘waar moet ik naartoe? Ik mag niet eens in een openbaar park hangen, de wijkagent heeft de pik op mij,’ weet je, dat soort dingen. En je moet je voorstellen; er zijn van die mensen die hier op de Kop van Zuid een huis kopen van zes ton nadat een makelaar ze heeft verteld dat het zo’n mooi uitzicht heeft. Woon je daar, heb je ineens een groep van die Marokkaanse gasten voor je deur hangen. Ja, zo gaat het hier; dan ben je niet blij.

 

Zo ook met I.. Compleet in de slachtofferrol. Gaf iedereen de schuld behalve zichzelf.. Geen idee wat hij wilde met zijn leven. Hij wilde de ene dag piloot worden, dan timmerman, dan ingenieur… en hij deed VMBO niveau 3… ! Toch had hij wel een hoop wijsheid in zich, hij kon het alleen niet vertalen. Een jongen die echt niet wist wie hij was. Andere mensen dachten wel te weten hoe hij in elkaar stak. En hij ging zich daarnaar gedragen.  Hij wilde zo graag iets zijn; hij zelf was niet belangrijk. Ilias had op zeker moment een broek van Dolce en Gabana. Die broeken -en dat zijn gewone spijkerbroeken he- kosten zeshonderd euro. Hij had twee petten verkocht van gasten die hij in elkaar had geslagen en zijn scooter verpatst. Hij dus die broek. Met zo’n enorm plakkaat op z’n kont. Hij had ‘m altijd aan. Altijd! Hij waste ‘m niet. Dus hij stonk verschrikkelijk. Maar het maakte hem niet uit. Die broek was wie hij was. Hartverscheurend.

 

I. was voor mij aanleiding om een themabijeenkomst met een groep jongeren te organiseren. Over identiteit. Een socioloog heeft ze verteld over de complexiteit van tegenwoordig en alle invloedssferen waar je als jongere mee te maken krijgt en hoe belangrijk het is om je bewust te zijn van de signalen die je afgeeft. Danzij de Dolce en Gabana spijkerbroek heb ik ook het thema homoseksualiteit kunnen behandelen. Wisten die gastjes veel, dat dat homo’s zijn…

 

Met I. heb ik een lang traject doorlopen. De ommekeer kwam toen hij via mijn netwerk mocht meelopen in een poeliersfabriek. Hij zag daar het hele proces van hoe een kip binnenkomt tot hoe het er verpakt en al weer uitgaat. Dat vond hij mooi! Hij is daarna stage gaan lopen bij de poelier om de hoek. De wijkschool Afrikaanderwijk heeft hem daarbij ondersteund en hem specifiek die theorie geleerd die hij nodig had. Na zijn stage is hij bij die poelier blijven werken. Hij heeft schulden afbetaald, een jaarcontract gekregen en de poelier wil investeren in een nieuwe zaak waar Ilias en hij beiden eigenaar van worden. Laatste stap voor mij was zorgen dat mensen hem kennen. Dat zijn buren hem kennen. Dat ondernemers uit zijn buurt hem kennen. Hij is goed terechtgekomen. Zo dicht bij huis, dat had hij, met zijn wilde dromen, vast nooit gedacht.

 

Nog een jongen die ik nooit vergeet is M. Zat op het ROC maar dreigde er te worden afgetrapt. Kon maar geen stageplek vinden. Hij wilde bij zo’n hele grote autodealer stage lopen. Porsche, of Mercedes. Hij kon terecht bij de garage op de hoek. Erkend leerbedrijf ook. Maar de school wilde er niet aan. Ik heb toen mensen uit mijn netwerk gebeld van echt grote autodealers. ‘Nog even hoor; welke nationaliteit heeft deze jongen?’ vroegen ze me. ´Marokkaans,´ zei ik. ‘Oh nee, dan houdt het op.’ Dat zeiden ze echt. Goede mensen uit mijn eigen netwerk! Ik heb toen een groep mensen bij elkaar gehaald, onder andere van de gemeente. Zij schrokken toen ze hoorden dat een stage bij die garage niet goedgekeurd werd door de school. Gevolg was dat hij daar wel die stage mocht lopen en inmiddels gaat hij met zijn vader als investeerder zijn eigen garagebedrijf opzetten.

Ondernemerschap zit er dus echt wel in bij deze jongens. De wil ook. Het vraagt steun. Oprechte interesse en dat je je echt verplaatst in de schoenen van zo’n jongen. Dat doe ik. Als ik een klik met ze heb dan voel ik wat zij voelen. En ik ben geduldig. Heel geduldig.

 

Geen identiteit

Het punt is dat ik te vaak zie dat deze jongens geen identiteit hebben. Moet je je eens voorstellen. GEEN identiteit. Zodra anderen wel een beeld hebben van wie ze zijn schieten ze in de slachtofferrol. Dan is het; ‘ze kennen allemaal de tering krijgen, je hebt me al bestempeld.’ En dan zijn ze dus ECHT slachtoffer. Van zichzelf. Deze jongens, echt, het zijn patiënten. Ja, dan kun je zo kijken maar dat meen ik echt. Ze zijn patiënt en hebben dezelfde zorg nodig.

 

Hoe dit komt? Liefde en aandacht is er weinig. Daarom zitten die theehuizen en moskeeën zo vol. Vaders hebben andere prioriteiten. Het hart ligt in Marokko, daar is veel hoog te houden. Deze jongens zijn niet voor niets vatbaar voor schizofrenie. Als je een plantje geen water geeft bloeit het niet en gaat het dood. Veel van deze jongens worden op een troon geboren. Vader gaat er vanuit dat je gymnasium haalt. Dat redden ze natuurlijk nooit dus beginnen ze maar nergens aan. Terwijl ze pienter zijn, ondernemend zijn! De verwachtingen zijn te hooggespannen. Tja, en dan moeten ze ook nog trouwen he, en een bruidsschat is duur! 25.000 euro. Die jongens worden faalangstig en kiezen het hazenpad. Ze gaan niet ontdekken wat hun droom is, nee, ze gaan ‘geld scoren’. Ze liegen vaak tegen hun ouders. Dat doen ze uit angst; angst om respect te verliezen van hun vader. Tijdens een vader-zoon bijeenkomst werd duidelijk dat respect ook maar een woord is. Een woord dat ook nog eens verschillend wordt geïnterpreteerd. Een vader zei: “He, zoon, waarom kijk jij naar de grond?” Die jongen zei: “papa, ik heb respect voor jou.” Waarop die vader zei: “Is dat respect voor jou? Kijk me dan in de ogen!” Zie je?

 

Over veel meisjes maak ik me ook vaak zorgen. Zo intens triest, sommigen gaan naar bed met gasten voor dure schoenen en merkkleding. Lippen niet gewoon gestift, nee, een extra dikke laag.  Ook voor hen geldt; geen identiteit. Ik heb ook een groep meiden gehad. Sommigen echt met haar op hun tanden hoor, die dwongen echt respect van die jongens af. En als die jongens een vrouw zien, man, de hele wereld staat stil, toeters en bellen… Als ze alleen zijn met een meisje zijn ze hartstikke verlegen. Met familie is het al helemaal anders, dat ligt zo gevoelig! Ik probeer balans te helpen vinden; ‘Joh, rustig, mijn zus is jouw zus’.

 

Geërfd wantrouwen

Er gaan nu allemaal verhalen rond over Sociale zaken die dan bij mensen thuis komt en ze informatie ontfutselt over huizen in Marokko. Een huis waar vader dan lang voor heeft gespaard. Een erfenis voor de zoon. Ze willen dat natuurlijk niet opgeven en het wantrouwen van Marokkaanse ouders richting de Nederlandse overheid is inmiddels zo sterk, dat heeft ook invloed op die jongeren. Het wij-zij gevoel neemt toe.

Besef je echt; deze jongens zijn troonopvolgers. En een troonopvolger neemt een hele boel bagage en pijn van zijn voorganger mee. Jongens die aan het zoeken zijn en nog geen identiteit hebben ontwikkeld, zoeken iets of iemand om bij te horen. Turkse mensen zijn sterk gericht op hun groep. Daar zit een belangrijk stuk van hun identiteit. Marokkanen zijn meer gericht op het individu. Als samenleving zijn we beesten aan het creëren in plaats van dat we zeggen: jij mag zijn en je thuis voelen. Laatst stond er een gast klaar om naar Syrië te vertrekken. Dat zijn dan de slimmere gasten, die het goed doen op school. Onderschat de frustraties die ze erven niet.

 

Weet je, ken je die speech van Balkenende destijds? Over respect? Echt, ik wil dan onder tafel kruipen, krijg er kippenvel van. Jarenlang gedacht in het ‘ik’. En nu moeten we in een keer aan elkaar gaan denken. Ik hou het klein. Ik bekijk dingen altijd eerst bij mezelf. Verplaats me echt in de ander. Probeer te voelen wat die ander voelt. Ik geloof in gelijkwaardigheid. Saamhorigheid. En ik hoop dat we ooit niet meer praten over groepen of groeperingen maar over één dader, één slachtoffer.“

 

 

 

 

 

"Als er verdriet is, maakt delen minder. Als er blijdschap is maakt delen meer."

gesprek verenigingsbestuur Birlik, Bloemhof

 

Twee jongetjes op hun sokken

een beeld

 

Het verloren gaan van complexiteit en nuance als basis voor populisme (video)

vraaggesprek met Nelleke Noordervliet n.a.v. kameropera ‘Het Ware Geweld’.

 

Jongens als troonopvolgers

gesprek met een innovatief jongerenwerker

 

“Mijn neef wilde ineens naar Syrië"

gesprek met een taxichauffeur

 

“Het zijn stuk voor stuk straatkinderen. Ze lossen problemen ook echt anders op.”

gesprek met een leerkracht die de overstap maakte van een school in Rotterdam Noord naar Zuid

 

Een school aan de verkeerde kant van de straat

gesprek met directie basisschool op de Kop van Zuid

 

Je droom komt niet uit

gedicht leerling groep 6 Oranjeschool

 

Verdriet

gedicht leerling van groep 7 Oranjeschool

 

“Werken hier betekent dat je de tijd neemt om te luisteren.”

gesprek met intern begeleider basisschool Bloemhof

 

“Ik ben gelukkig, ik ben vrij.”

gesprekken met mijn 33-jarige Turkse juf

 

“Veel kinderen groeien op in een prikkelarme omgeving.”

kleuterjuf basisschool Bloemhof

 

“Ze zijn verbaasd als ze voor het eerst koeien zien.”

gesprek met twee leerkrachten basisschool C.b.s. de Sleutel in Bloemhof

 

“Wij willen dat onze kinderen in beweging blijven.”

gesprek met 25 moeders van de Oranjeschool

 

“De scholen weten wat kinderen nodig hebben”

gesprek met Ton Huiskens

 

De papiermolen groeit voor basisscholen

directies van drie basisscholen in Bloemhof, Rotterdam Zuid