DE PAPIERMOLEN GROEIT VOOR BASISSCHOLEN

- Directies van drie basisscholen in Bloemhof, Rotterdam Zuid -

 

Directies van drie basisscholen in Bloemhof ‘op Zuid’ proberen dagelijks op energieke wijze randvoorwaarden te scheppen waar binnen kinderen en leerkrachten tot hun recht kunnen komen en ook de dialoog met ouders en maatschappelijke partners constructief verloopt. De druk neemt de laatste tijd fors toe, de ondersteuning brokkelt af.

 

Groeiende papiermolen

De papiermolen is de afgelopen jaar flink gegroeid. “Er komen steeds meer administratieve en boekhoudkundige taken bij.”  Een uitbreiding van de verzuimregistratie, maar ook formulieren voor inschrijvingen waarbij in het geval van een ‘gewichtenleerling’ zeer zorgvuldig moet worden gedocumenteerd dat ouders beiden daadwerkelijk laag opgeleid zijn; voorzien van handtekeningen van beide ouders die niet zelden analfabeet zijn. De vragen van schoolbesturen en toezichthoudende organen om lijstjes met informatie worden langer en steeds gedetailleerder. “Wij hadden 28 KOV’s* (*ongeoorloofd verlof van leerlingen) na de vakantie. Dat zie je in dorpen of de betere wijken echt niet.  Nu moeten we ook nog voor ieder kind een apart formulier invullen.”

 

Toezicht

Een opvallend voorbeeld dat de revue passeert is van Inspectiebezoek. Zodra bekend is welke inspecteur langskomt worden directies door bestuur geadviseerd vooral niet te praten over de complexe achtergrond van kinderen omdat dat door deze persoon als afschuiven van verantwoordelijkheid wordt gezien. “Die inspecteur heeft eerder gezegd; dat ligt puur aan je eigen professionaliteit.” Voor leerkrachten voelt dat als een ontkenning van de realiteit waar zij dagelijks in opereren.

 

Recentelijk was er een inspectiebezoek van de GGD aan de peuterspeelzaal (VVE) van een van de scholen. “Ze was jong, ambitieus. We hebben alles keurig op orde en onze Arbo-zaken netjes gedigitaliseerd. Moesten we het allemaal direct uitprinten want het moest dáár staan. Stel je voor; dat is een stapel van meer dan tien centimeter papier. Zijn drie mensen dus een volle dag mee bezig geweest.”

 

Formats

In toenemende mate gevraagd om prestatie-indicatoren en verantwoording door bestuur en subsidiegevers. “Na een zomervakantieschool kwam vanuit Beter Presteren meteen de vraag of we even aan de hand van de cito wilden kijken of er een verbetering in leerprestaties is.”  Ruimte om zaken op eigen wijze samen met het team op de rit te krijgen en invulling te geven is er niet altijd. “We hebben een bureau gevraagd onze hele school door te lichten. Onderwijsresultaten, cultuur, zorgstructuur; alles. Op basis van de aanbevelingen hebben de leerkrachten vervolgens een plan van aanpak gemaakt. Het zijn doeners, dus heel concreet; wie gaat wat doen en wanneer. Kwam er niet door bij ons bestuur omdat het stuk niet in de huisstijl paste.”

 

Cito’s

Het opschroeven van een normering is iets dat impact heeft op alle scholen. Op scholen in deze wijk komt zo’n beslissing harder aan. De drie docententeams werken hard aan hun eigen professionaliteit om op alle fronten het beste uit kinderen te halen. Zodra dit lukt en zichtbaar wordt in de scores, concluderen beleidsmakers niet zelden dat de lat dan wel te laag zal liggen. “Dan doe je het dus te goed, dus zal het gemiddelde dan wel niet kloppen. Dat gebeurt niet alleen landelijk maar ook op gemeenteniveau. Voor het team is dat een drama. Toetsingsscores worden een afrekeninstrument in plaats van een middel om iets in beeld te krijgen.”

 

Uitval leerkrachten

Heel veel tijd gaat naar administratie. En tegelijkertijd zien directies dat hun leerkrachten –juist door hun betrokkenheid- omvallen. Het aantal ziekmeldingen (door bijvoorbeeld hart- en bloeddruk problemen of mentale klachten) neemt zienderogen toe. “Vijf a zes van mijn team zijn langdurig ziek. Het verzuim is hier buitensporig. En het zijn echt niet de minste klachten.“ Het verbaast de directies niet. “De werkdruk is hoog want met veertig procent van de kinderen is iets aan de hand.”

 

Brandjes blussen

“Het is zo druk op het moment. Wij hebben net de onderwijsinspectie gehad, vervolgens krijgen we de accountant voor een zogenaamde ‘gewichtencontrole’, een leerplichtcontrole, een gesprek met ons bestuur en uiteindelijk een meerjarenbegrotingsgesprek. En tussendoor moeten nogal wat brandjes geblust worden. Ik heb vandaag voor het eerst een kind geschorst. Had een ander kind open gekrabd. Een kind van negen. Ouders reageren soms ook nogal explosief. Zeggen dan dingen over hun eigen kind als ‘hij is een klootzak’. Vinden dat wij er eigenlijk te soft mee omgaan. Laatst zei een moeder: ‘als mijn man hier zou komen sloeg hij de boel kort en klein.’”

 

Volle dagen

Aan tijd en rust om zaken te overdenken of samen met het team goed op de rit te krijgen ontbreekt het nogal eens. “Ik kreeg een mailtje over een programma waar we graag een mee wilden doen. Moest er alleen binnen een paar dagen een compleet plan liggen. Dat redden we dan gewoon niet.” De school kreeg nog hulp van een adviseur –in het verleden werkzaam bij de gemeente-  die vrijblijvend hielp om alsnog iets op papier te zetten om mee te kunnen. Maar het mocht niet baten.

 

Urgentie

“We hebben hier momenteel een gezin -moeder met kinderen- dat hier ’s morgens komt ontbijten en ’s avonds een bakje eten meeneemt. Moeder is net gescheiden en spreekt geen woord Nederlands. Ze zit met een van haar kinderen in het Woonhotel; de overige kinderen mochten niet mee. Zij logeren ergens in de buurt en worden ’s morgens vroeg de deur uitgezet. Dan zwerven ze over straat tot wij er zijn.” De directies hebben het gevoel dat er weinig besef is van urgentie. “Als je hier niets doet heb je een broeinest van ellende. Kinderen die van de een naar de ander gaan en hechtingsproblemen ontwikkelen; verwezen.” De situatie is de afgelopen jaren verergerd. “Meer huiselijk geweld en we zien ook meer seksuele vergrijpen. De case-load van maatschappelijk werk is de afgelopen vijf jaar zo ongeveer verdubbeld.”

"Als er verdriet is, maakt delen minder. Als er blijdschap is maakt delen meer."

gesprek verenigingsbestuur Birlik, Bloemhof

 

Twee jongetjes op hun sokken

een beeld

 

Het verloren gaan van complexiteit en nuance als basis voor populisme (video)

vraaggesprek met Nelleke Noordervliet n.a.v. kameropera ‘Het Ware Geweld’.

 

Jongens als troonopvolgers

gesprek met een innovatief jongerenwerker

 

“Mijn neef wilde ineens naar Syrië"

gesprek met een taxichauffeur

 

“Het zijn stuk voor stuk straatkinderen. Ze lossen problemen ook echt anders op.”

gesprek met een leerkracht die de overstap maakte van een school in Rotterdam Noord naar Zuid

 

Een school aan de verkeerde kant van de straat

gesprek met directie basisschool op de Kop van Zuid

 

Je droom komt niet uit

gedicht leerling groep 6 Oranjeschool

 

Verdriet

gedicht leerling van groep 7 Oranjeschool

 

“Werken hier betekent dat je de tijd neemt om te luisteren.”

gesprek met intern begeleider basisschool Bloemhof

 

“Ik ben gelukkig, ik ben vrij.”

gesprekken met mijn 33-jarige Turkse juf

 

“Veel kinderen groeien op in een prikkelarme omgeving.”

kleuterjuf basisschool Bloemhof

 

“Ze zijn verbaasd als ze voor het eerst koeien zien.”

gesprek met twee leerkrachten basisschool C.b.s. de Sleutel in Bloemhof

 

“Wij willen dat onze kinderen in beweging blijven.”

gesprek met 25 moeders van de Oranjeschool

 

“De scholen weten wat kinderen nodig hebben”

gesprek met Ton Huiskens

 

De papiermolen groeit voor basisscholen

directies van drie basisscholen in Bloemhof, Rotterdam Zuid